امروزه داشتن لبخندی سفید و درخشان نه‌تنها نشانه‌ای از زیبایی بلکه نشانگر سلامت و رعایت بهداشت دهان و دندان است. افراد بسیاری برای بهبود ظاهر دندان‌های خود به خدمات دندانپزشکی زیبایی روی می‌آورند. از جمله این خدمات، بلیچینگ (Bleaching) و جرم‌گیری (Scaling) هستند که هر دو برای زیباتر کردن ظاهر دندان‌ها کاربرد دارند. اما بسیاری از بیماران در مراجعه به دندان‌پزشک این دو روش را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند یا تفاوت آن‌ها را نمی‌دانند. به همین دلیل در این مقاله به بررسی دقیق تفاوت بلیچینگ با جرم گیری می‌پردازیم تا هر فرد بتواند بر اساس نیاز خود، روش مناسب را انتخاب کند.
تعریف بلیچینگ و جرم‌گیری
قبل از پرداختن به تفاوت بلیچینگ با جرم گیری، بهتر است ابتدا با تعریف هر یک آشنا شویم (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله رفع لکه های دندانی را مطالعه کنید).
بلیچینگ (سفید کردن دندان)
بلیچینگ یک روش زیبایی برای سفید کردن دندان‌هاست که در آن از مواد شیمیایی مخصوص، مانند پراکسید هیدروژن یا کارباماید پراکسید استفاده می‌شود. این مواد به داخل ساختار مینای دندان نفوذ کرده و رنگ‌دانه‌های داخلی دندان را از بین می‌برند. بلیچینگ در مطب دندانپزشکی یا به صورت خانگی (با کیت‌های مخصوص) انجام می‌شود.
جرم‌گیری دندان
جرم‌گیری یک فرآیند درمانی و بهداشتی است که در آن پلاک‌های میکروبی، جرم‌های سخت‌شده، و رنگ‌های سطحی از روی دندان‌ها برداشته می‌شوند. این جرم‌ها بیشتر در نواحی نزدیک لثه تجمع پیدا می‌کنند و می‌توانند موجب التهاب، خون‌ریزی لثه، و بوی بد دهان شوند.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر هدف
مهم‌ترین تفاوت بلیچینگ با جرم گیری در هدف آن‌هاست. جرم‌گیری بیشتر برای حفظ سلامت لثه و جلوگیری از بیماری‌های دهان انجام می‌شود، در حالی که بلیچینگ عمدتاً با هدف زیبایی و افزایش جذابیت لبخند انجام می‌گیرد. به عبارت دیگر:
- هدف جرم‌گیری: حذف پلاک و جرم برای پیشگیری از التهاب لثه و پوسیدگی دندان
- هدف بلیچینگ: سفید کردن رنگ دندان‌ها برای زیباتر شدن ظاهر آن‌ها
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر نتیجه ظاهری
یکی دیگر از واضح‌ترین تفاوت بلیچینگ با جرم گیری در نتیجه‌ای است که هر یک ارائه می‌دهند. بعد از جرم‌گیری، دندان‌ها تمیزتر به نظر می‌رسند ولی رنگ طبیعی دندان تغییر نمی‌کند. در مقابل، بلیچینگ موجب می‌شود که رنگ دندان‌ها تا چند درجه سفیدتر از حالت طبیعی شود. برای مثال اگر دندان‌های شما به دلیل نوشیدن قهوه یا سیگار کشیدن تغییر رنگ داده باشند، جرم‌گیری فقط لکه‌های سطحی را حذف می‌کند. اما برای حذف رنگ‌دانه‌های عمیق، نیاز به بلیچینگ است.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر تکنولوژی و ابزار
در بحث تفاوت بلیچینگ با جرم گیری، نوع ابزار و تکنولوژی به کار رفته نیز نقش دارد. در جرم‌گیری، معمولاً از دستگاه اولتراسونیک یا ابزار دستی برای برداشت جرم‌ها استفاده می‌شود. اما در بلیچینگ از ژل شیمیایی سفیدکننده به همراه نور لیزر یا LED برای فعال‌سازی ماده استفاده می‌شود.
- ابزار جرم‌گیری: دستگاه جرم‌گیری، اولتراسونیک، ابزار دستی
- ابزار بلیچینگ: ژل پراکسید، لایت‌کیور، لیزر یا نور آبی
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر مدت زمان و تعداد جلسات
مدت زمان مورد نیاز برای هر روش یکی دیگر از وجوه تفاوت بلیچینگ با جرم گیری است. معمولاً جرم‌گیری در یک جلسه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه‌ای انجام می‌شود. اما بلیچینگ ممکن است نیاز به دو یا چند جلسه داشته باشد، به ویژه اگر بیمار بلیچینگ خانگی نیز انجام دهد. همچنین بلیچینگ نسبت به جرم‌گیری زمان بیشتری برای مشاهده نتیجه نهایی نیاز دارد، زیرا فرآیند سفید شدن تدریجی است و بسته به نوع بلیچینگ، ممکن است چند روز طول بکشد.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر هزینه
هزینه نیز یکی از مهم‌ترین موارد در تفاوت بلیچینگ با جرم گیری است. هزینه جرم‌گیری معمولاً بسیار کمتر از بلیچینگ است، چرا که یک درمان پایه و بهداشتی محسوب می‌شود. در سال ۱۴۰۴ هزینه جرم‌گیری در ایران بین ۳۵۰ تا ۸۰۰ هزار تومان در هر فک متغیر است، در حالی که هزینه بلیچینگ در مطب ممکن است از ۳ تا ۶ میلیون تومان یا بیشتر باشد.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر تأثیر بر سلامت دندان
درک تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر تأثیر بر سلامت دندان اهمیت زیادی دارد. جرم‌گیری یک فرآیند درمانی است که به بهبود سلامت لثه و جلوگیری از بیماری‌های دهان کمک می‌کند. در مقابل، بلیچینگ بیشتر زیبایی‌محور است و اگر به‌درستی انجام نشود، ممکن است باعث حساسیت دندانی شود. به همین دلیل، بلیچینگ برای همه افراد مناسب نیست؛ به خصوص افرادی که دندان‌های حساس، تحلیل لثه، یا پوسیدگی دارند باید ابتدا مشکلات درمانی را رفع کنند.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر ماندگاری نتایج
ماندگاری نتایج نیز یکی دیگر از نکات کلیدی در تفاوت بلیچینگ با جرم گیری است. جرم‌گیری معمولاً هر ۶ ماه یا یک‌بار در سال انجام می‌شود، زیرا جرم دوباره تشکیل می‌شود. اما نتیجه بلیچینگ، بسته به مراقبت‌های پس از درمان و رژیم غذایی، می‌تواند تا یک سال یا بیشتر باقی بماند. برای حفظ نتیجه بلیچینگ، توصیه می‌شود از مواد رنگی مانند چای، قهوه، نوشابه و دخانیات پرهیز شود.
تفاوت بلیچینگ با جرم گیری از نظر مناسب بودن برای افراد مختلف
همه افراد برای هر دو روش مناسب نیستند. از این منظر نیز تفاوت بلیچینگ با جرم گیری مهم است:
- جرم‌گیری تقریباً برای همه افراد حتی کودکان نیز قابل انجام است.
- بلیچینگ ممکن است برای زنان باردار، شیرده، افراد با دندان‌های ترک‌خورده یا پوسیده مناسب نباشد.
به همین دلیل، قبل از انجام بلیچینگ، معاینه کامل دهان و دندان ضروری است تا خطرات احتمالی کاهش یابد.
آیا می‌توان بلیچینگ و جرم‌گیری را هم‌زمان انجام داد؟
در بسیاری از موارد، دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند ابتدا جرم‌گیری انجام شود و سپس بلیچینگ انجام گیرد. این کار باعث می‌شود مواد سفیدکننده بهتر جذب سطح دندان شوند و نتیجه بهتری حاصل شود. به بیان دیگر، آشنایی با تفاوت بلیچینگ با جرم گیری به بیمار کمک می‌کند تصمیم بگیرد که آیا نیاز به یکی از این روش‌ها دارد یا هر دو را باید انجام دهد (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله زیباسازی سریع لبخند را مطالعه کنید).
آیا جرم‌گیری هم دندان را سفید می‌کند؟
سؤالی که بسیاری از بیماران دارند این است که آیا جرم‌گیری هم باعث سفید شدن دندان می‌شود؟ پاسخ این است که جرم‌گیری لکه‌های سطحی را حذف کرده و دندان را به رنگ طبیعی بازمی‌گرداند، اما رنگ آن را سفیدتر از حد طبیعی نمی‌کند. در حالی که بلیچینگ دقیقاً برای سفیدتر کردن رنگ طبیعی دندان طراحی شده است. بنابراین تفاوت بلیچینگ با جرم گیری در این بخش نیز کاملاً مشخص است.
نتیجه‌گیری
همان‌طور که در این مقاله بررسی شد، تفاوت بلیچینگ با جرم گیری در اهداف، ابزار، نتیجه، هزینه، تأثیر بر سلامت دندان و ماندگاری نتایج بسیار زیاد است. با دانستن تفاوت بلیچینگ با جرم گیری می‌توانید تصمیم بگیرید که کدام روش برای شما مناسب‌تر است. در برخی موارد، استفاده ترکیبی از هر دو روش توصیه می‌شود؛ یعنی ابتدا جرم‌گیری برای حذف جرم و لکه‌های سطحی، سپس بلیچینگ برای سفید کردن رنگ دندان. در نهایت، توصیه می‌شود همیشه قبل از انجام هرگونه خدمات دندانپزشکی زیبایی، با یک متخصص مشورت کنید تا با در نظر گرفتن وضعیت دهان و دندان شما، بهترین گزینه انتخاب شود.