حساسیت دندان‌ها یک مشکل شایع است که بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند. این حساسیت می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود و اغلب با خوردن مواد خاصی مانند شیرینی‌ها و غذاهای شیرین شدت می‌یابد. در این مقاله به بررسی دلایل حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که چرا این خوراکی‌ها ممکن است باعث ایجاد یا تشدید حساسیت دندان‌ها شوند (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله 4 دلیل از دلایل حساسیت دندان ها را مطالعه کنید).
اثر قند بر دندان ها چیست؟
یکی از مهم‌ترین دلایل حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی، تأثیر قند بر ایجاد پوسیدگی دندان است. هنگامی که شما شیرینی‌ها و مواد غذایی حاوی قند را مصرف می‌کنید، باکتری‌های موجود در دهان از این قندها تغذیه می‌کنند و در نتیجه اسید تولید می‌کنند. این اسیدها به تدریج مینای دندان را تخریب می‌کنند و باعث از بین رفتن مواد معدنی آن می‌شوند. زمانی که مینای دندان ضعیف شود، دندان‌ها به راحتی دچار حساسیت می‌شوند.
آسیب به مینای دندان
یکی دیگر از حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی آسیب به مینای دندان است. در صورتی که فرد به طور مداوم شیرینی‌ها و مواد غذایی شیرین مصرف کند، و بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نکند، این می‌تواند منجر به کاهش تدریجی ضخامت مینا و افزایش احتمال آسیب‌پذیری دندان‌ها شود. در چنین شرایطی، دندان‌ها نسبت به عوامل خارجی مانند شیرینی‌ها حساس‌تر می‌شوند. شیرینی‌ها باعث دی‌مینرالیزاسیون می‌شوند. این فرآیند به از دست دادن مواد معدنی از دندان‌ها اشاره دارد که موجب ضعیف شدن مینای دندان و در نهایت حساسیت دندان‌ها می‌شود. وقتی مینای دندان از بین برود، دندان به راحتی در معرض تحریکات حرارتی، سردی، فشار و خوردنی‌های شیرین قرار می‌گیرد و پاسخ‌های حساسیتی به آن‌ها نشان می‌دهد.
| دلایل حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی | |
| آسیب به مینای دندان | بروز پوسیدگی در دندان ها |
| تجمع پلاک دندانی | افزایش خاصیت اسیدیته در دهان |
پوسیدگی‌های دندانی و ایجاد حساسیت
پوسیدگی دندان یکی دیگر از عوامل مهمی است که می‌تواند باعث حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی شود. هنگامی که شیرینی‌ها و قندها به مدت طولانی روی دندان‌ها باقی بمانند، می‌توانند با ایجاد یک محیط اسیدی در دهان، باعث پوسیدگی دندان شوند. پوسیدگی‌ها معمولاً ابتدا در سطح مینا شروع می‌شوند، اما با پیشرفت پوسیدگی، به دنتین و حتی پالپ دندان می‌رسند و باعث ایجاد درد و حساسیت در دندان می‌شوند. دنتین، که لایه‌ای زیر مینای دندان قرار دارد، حاوی هزاران لوله کوچک است که به اعصاب دندان متصل هستند. وقتی مینای دندان آسیب می‌بیند یا نازک می‌شود، دنتین بیشتر در معرض مواد غذایی قرار می‌گیرد و تحریکات مختلفی مانند خوردن شیرینی‌ها یا نوشیدنی‌های سرد باعث درد و حساسیت می‌شود. مجله Smilie Clinic در مورد دلایل حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی می گوید:
the bacteria residing in our mouths thrive on sugar; when we consume sugary foods, these bacteria produce acids as a byproduct, and this acid can erode the protective enamel, leading to tooth decay and increased sensitivity
باکتری های موجود در دهان با شکر رشد می کنند. هنگامی که ما غذاهای شیرین مصرف می کنیم، این باکتری ها اسیدی می شوند و این اسید می تواند مینای محافظ را از بین ببرد و منجر به پوسیدگی دندان و افزایش حساسیت شود.
تجمع پلاک دندانی
یکی از دلایل بسیار مهم حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی تجمع پلاک دندانی است. پلاک دندان، که ترکیبی از باکتری‌ها و مواد غذایی است که به سطح دندان‌ها می‌چسبند، می‌تواند به عنوان یکی از دلایل حساسیت دندان‌ها بعد از خوردن شیرینی‌ها عمل کند. زمانی که پلاک به مدت طولانی بر روی دندان‌ها باقی بماند، باکتری‌ها از مواد غذایی شیرین تغذیه کرده و اسید تولید می‌کنند که مینای دندان را از بین می‌برد. تجمع پلاک می‌تواند باعث التهاب لثه‌ها (ژنژیویت) و بیماری‌های لثه (پریودنتیت) شود که خود منجر به حساسیت دندان‌ها می‌شود. زمانی که لثه‌ها ملتهب شوند و از دندان‌ها جدا شوند، ریشه‌های دندان در معرض عوامل خارجی قرار می‌گیرند و این می‌تواند حساسیت دندان‌ها را تشدید کند.
اثر اسیدهای موجود در شیرینی‌ها و مواد غذایی اسیدی
یکی دیگر از دلایل حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی، حضور اسیدهای مختلف در بعضی از انواع شیرینی‌ها و مواد غذایی است. شیرینی‌ها و دسرهای ترش یا حاوی مواد اسیدی مانند کیک‌ها، نوشیدنی‌های گازدار، یا آب‌نبات‌های ترش می‌توانند باعث افزایش اسیدیته دهان شوند. اسیدها می‌توانند مینای دندان را حل کنند و فرآیند دی‌مینرالیزاسیون را تسریع کنند.
خشکی دهان و تأثیر آن بر حساسیت دندان‌ها
افرادی که دچار خشکی دهان هستند، معمولاً بیشتر از دیگران به بوی بد دهان و حساسیت دندان‌ها مبتلا می‌شوند. بزاق دهان به طور طبیعی کمک می‌کند تا اسیدها و باکتری‌های مضر را از سطح دندان‌ها پاک کند. وقتی تولید بزاق کاهش یابد، دهان به طور طبیعی قادر به شستشو و خنثی‌سازی اثرات اسیدها نخواهد بود. این وضعیت به‌ویژه زمانی که شیرینی‌ها مصرف می‌شوند، می‌تواند باعث تشدید حساسیت دندان‌ها شود.
سخن پایانی
حساسیت دندان ها بعد از خوردن شیرینی ها معمولاً به دلیل تخریب مینای دندان، پوسیدگی‌ها، تجمع پلاک، یا اثرات اسیدها ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از این حساسیت، باید بهداشت دهان و دندان را به‌طور منظم رعایت کرده و از مصرف زیاد شیرینی‌ها و مواد غذایی اسیدی خودداری کنید. در صورت ادامه داشتن حساسیت دندان‌ها، بهتر است با یک دندان‌پزشک مشورت کنید تا درمان‌های مناسب برای کاهش درد و حساسیت دندان‌ها انجام شود.