جرم گیری دندان، فرآیند پاک‌سازی دندان‌ها و لثه‌ها از تجمع پلاک، جرم و مواد معدنی است که می‌تواند به مشکلات دندانی و لثه‌ای منجر شود. این عمل عموما توسط دندانپزشکان یا بهداشت‌کاران دندان انجام می‌شود و نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان‌ها دارد. در این مقاله به توضیح دقیق‌تر فرآیند جرم‌گیری، اهمیت آن، روش‌های مختلف و مراقبت‌های بعد از آن می‌پردازیم (اگر به این موضوع علاقه دارید، می توانید مقاله بلیچینگ دندان، روشی کم هزینه برای سفید کردن دندان ها را مطالعه کنید).
پلاک و جرم دندان
پلاک دندانی یک لایه چسبناک و بی‌رنگ است که از باکتری‌ها، بقایای غذا و سلول‌های مرده تشکیل شده است. اگر این پلاک به‌طور منظم پاک‌سازی نشود، می‌تواند به جرم تبدیل شود. جرم دندان معمولا به رنگ زرد یا قهوه‌ای بوده و به سطح دندان‌ها می‌چسبد. وجود جرم دندان می‌تواند باعث بروز بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان و سایر مشکلات بهداشتی شود. به همین دلیل، افراد به سراغ جرم گیری دندان می روند. مجله American Dental Association در مورد فرآیند جرم گیری می گوید:
Scaling is when your dentist removes all the plaque and tartar (hardened plaque) above and below the gumline, making sure to clean all the way down to the bottom of the pocket
جرم گیری زمانی است که دندانپزشک تمام پلاک ها و جرم ها (پلاک های سفت شده) را در بالا و زیر خط لثه از بین می برد و کل دندان را تمیز می کند.
اهمیت جرم گیری دندان
جرم گیری دندان به دلایل متعددی اهمیت دارد:
- پیشگیری از بیماری‌های لثه: باکتری‌های موجود در پلاک و جرم می‌توانند باعث التهاب و عفونت لثه‌ها شوند. جرم‌گیری منظم به جلوگیری از این مشکلات کمک می‌کند.
- پیشگیری از پوسیدگی دندان: پلاک و جرم می‌توانند به پوسیدگی دندان منجر شوند. با حذف آن‌ها، خطر پوسیدگی کاهش می‌یابد.
- بهبود بهداشت دهان و دندان: جرم گیری دندان به بهبود تنفس و از بین بردن بوی بد دهان کمک می‌کند و بهداشت کلی دهان را بهبود می‌بخشد.
- افزایش زیبایی دندان‌ها: جرم گیری دندان می‌تواند به بهبود ظاهر دندان‌ها و افزایش اعتماد به نفس فرد کمک کند.
| اهمیت جرم گیری دندان | |
| پیشگیری از بیماری های لثه | پیشگیری از پوسیدگی دندان |
| بهبود بهداشت دهان و دندان | افزایش زیبایی دندان |
فرآیند جرم گیری دندان
جرم‌گیری دندان معمولا در مراحل زیر انجام می‌شود:
- بررسی اولیه: دندانپزشک ابتدا دندان‌ها و لثه‌ها را معاینه می‌کند تا وضعیت سلامت دهان را ارزیابی کند.
- تکنیک‌های جرم‌گیری: دندانپزشک از ابزارهای خاصی برای حذف پلاک و جرم استفاده می‌کند. این ابزارها شامل دستگاه‌های اولتراسونیک و ابزارهای دستی هستند. دستگاه‌های اولتراسونیک با لرزش و پاشش آب، جرم را از روی دندان‌ها جدا می‌کنند.
- پولیش دندان: پس از حذف جرم، دندان‌ها معمولا با خمیردندان خاصی پولیش می‌شوند تا سطح دندان‌ها صاف و درخشان شود.
- آموزش بهداشت دهان: در نهایت، دندانپزشک نکات بهداشتی لازم را به بیمار آموزش می‌دهد تا از بروز دوباره جرم جلوگیری شود.
روش های جرم گیری دندان
جرم‌گیری دندان به دو روش انجام می‌شود:
- جرم‌گیری دستی: این روش شامل استفاده از ابزارهای دستی برای پاک‌سازی دندان‌ها و لثه‌ها است. دندانپزشک با دقت و حوصله پلاک و جرم را از روی دندان‌ها و بین دندان‌ها پاک می‌کند.
- جرم‌گیری اولتراسونیک: این روش شامل استفاده از دستگاه‌های اولتراسونیک است که با تولید لرزش‌های صوتی، جرم را به‌طور مؤثری جدا می‌کند. این روش معمولا سریع‌تر و کمتر دردناک است و می‌تواند به جلوگیری از آسیب به لثه‌ها کمک کند.
مراقبت های پس از جرم گیری دندان
پس از جرم گیری دندان، مراقبت‌های خاصی باید انجام شود تا از بروز مشکلات جلوگیری شود:
- اجتناب از غذاهای سخت و چسبنده: پس از جرم‌گیری، ممکن است دندان‌ها حساس شوند. بنابراین، بهتر است از مصرف غذاهای سخت و چسبنده خودداری شود.
- مسواک زدن و استفاده از نخ دندان: رعایت بهداشت دهان و دندان پس از جرم‌گیری بسیار مهم است. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به جلوگیری از تجمع مجدد پلاک و جرم کمک می‌کند.
- استفاده از دهان‌شویه: استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده می‌تواند به کاهش باکتری‌های موجود در دهان کمک کند.
- پیگیری منظم با دندانپزشک: مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ و جرم‌گیری به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کند.
توصیه های عمومی برای پیشگیری از جرم‌گیری مکرر
برای کاهش نیاز دائم به جرم گیری دندان، رعایت نکات زیر مفید است:
- مسواک زدن منظم: مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید به جلوگیری از تجمع پلاک کمک می‌کند.
- استفاده از نخ دندان: استفاده روزانه از نخ دندان برای پاک‌سازی فضاهای بین دندان‌ها از پلاک و مواد غذایی ضروری است.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: چکاپ‌های منظم و جرم‌گیری در فواصل معین می‌تواند به حفظ سلامت دهان و دندان‌ها کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف کمتر قند و نشاسته می‌تواند به کاهش تجمع پلاک و جرم کمک کند. همچنین، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه می‌تواند به سلامت دهان کمک کند.
سخن پایانی
جرم گیری دندان یک فرآیند ضروری برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است. با حذف پلاک و جرم، خطر بروز بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان کاهش می‌یابد. رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و پیروی از توصیه‌های بهداشتی می‌تواند به حفظ سلامت دهان کمک کند و از نیاز به جرم‌گیری مکرر جلوگیری کند. با توجه به اهمیت این فرآیند، افراد باید به سلامت دهان و دندان‌های خود توجه ویژه‌ای داشته باشند.