التهاب لثه در بارداری یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است که به دلیل تغییرات هورمونی در بدن مادر باردار بروز می‌کند. این مشکل می‌تواند باعث ناراحتی‌هایی مانند خونریزی لثه‌ها، التهاب و تورم در لثه‌ها شود و در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است به مشکلات جدی‌تری مانند بیماری‌های پیشرفته‌تر لثه منجر شود. در این مقاله، به بررسی علل التهاب لثه در بارداری، علائم آن، و روش‌های پیشگیری و درمان این مشکل پرداخته می‌شود (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله آیا چک آپ دندان قبل از بارداری الزامی است؟ را مطالعه کنید).
علل التهاب لثه در بارداری
در دوران بارداری، بدن مادر دستخوش تغییرات هورمونی قابل توجهی می‌شود که می‌تواند تأثیرات مختلفی بر سلامتی دهان و دندان‌ها داشته باشد. در این دوران، به‌ویژه افزایش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌تواند موجب تغییرات در لثه‌ها شود و آنها را مستعد التهاب کند. این تغییرات به دلایل زیر موجب التهاب لثه در بارداری می‌شوند:
- افزایش هورمون‌ها: افزایش میزان هورمون استروژن و پروژسترون در دوران بارداری باعث می‌شود که لثه‌ها نسبت به باکتری‌های موجود در دهان حساس‌تر شوند. این حساسیت می‌تواند منجر به التهاب و خونریزی لثه‌ها شود.
- تجمع پلاک‌های دندانی: در دوران بارداری، برخی از زنان ممکن است به دلیل حالت تهوع یا تغییرات در عادات غذایی، نتوانند به‌طور منظم مسواک بزنند و نخ دندان بکشند. این می‌تواند منجر به تجمع پلاک‌های دندانی و باکتری‌ها روی دندان‌ها و لثه‌ها شود و التهاب لثه را تشدید کند.
- تغییرات در سیستم ایمنی: در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن تغییر می‌کند تا از بارداری حمایت کند. این تغییرات می‌تواند باعث کاهش توان بدن در مقابله با عفونت‌های لثه و افزایش احتمال بروز التهاب لثه شود.
- دندان‌قروچه و تنش‌های روانی: استرس و تغییرات روحی در دوران بارداری ممکن است باعث دندان‌قروچه و فشار بیشتر بر لثه‌ها شود که در نتیجه می‌تواند به التهاب و خونریزی لثه‌ها منجر گردد.
مجله NHS در مورد علل التهاب لثه در بارداری می گوید:
Hormonal changes during pregnancy can make your gums more vulnerable to plaque, leading to inflammation and bleeding
تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند لثه ها را در برابر پلاک ها آسیب پذیرتر شوند و همین امر منجر به التهاب و خونریزی می شود.
| دلایل التهاب لثه در بارداری | |
| افزایش هورمون ها | تجمع پلاک های دندانی |
| تغییرات در سیستم ایمنی بدن | دندان قروچه |
علائم التهاب لثه در بارداری
التهاب لثه در بارداری معمولاً در اوایل بارداری یا در نیمه دوم آن رخ می‌دهد و می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد. برخی از رایج‌ترین علائم التهاب لثه عبارتند از:
- خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن: یکی از علائم اصلی التهاب لثه در بارداری ، خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن است. این خونریزی ممکن است در زمان استفاده از نخ دندان یا فشار آوردن به لثه‌ها نیز مشاهده شود.
- تورم و قرمزی لثه‌ها: لثه‌های ملتهب ممکن است قرمز و متورم به نظر برسند. این التهاب معمولاً در ناحیه لثه‌های اطراف دندان‌ها دیده می‌شود.
- درد و حساسیت لثه‌ها: لثه‌های ملتهب ممکن است حساس به لمس و دردناک باشند. این حساسیت به‌ویژه هنگام خوردن غذاهای داغ، سرد یا ترش بیشتر احساس می‌شود.
- بوی بد دهان (هالیتوزیس): التهاب لثه در بارداری می‌تواند باعث بوی بد دهان شود، زیرا تجمع باکتری‌ها در اطراف لثه‌ها به ایجاد بوی ناخوشایند منجر می‌شود.
- تغییرات در ظاهر لثه: لثه‌های ملتهب ممکن است بیشتر از حد طبیعی از دندان‌ها فاصله بگیرند یا دچار خونریزی شوند. در موارد پیشرفته‌تر، لثه‌ها ممکن است دچار عفونت شوند.
روش‌های پیشگیری و درمان التهاب لثه در بارداری
مهم‌ترین قدم برای پیشگیری از التهاب لثه در بارداری ، مسواک زدن منظم و صحیح دندان‌ها است. زنان باردار باید حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را با یک مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنند. همچنین، برای جلوگیری از تحریک لثه‌ها، باید از مسواک با برس نرم استفاده کنند.
- استفاده از نخ دندان: استفاده از نخ دندان روزانه به تمیز کردن فضاهای بین دندان‌ها و جلوگیری از تجمع پلاک‌ها کمک می‌کند. زنان باردار باید از نخ دندان‌های نرم و با دقت استفاده کنند تا از آسیب به لثه‌ها جلوگیری شود.
- دهان‌شویه آنتی باکتریال: استفاده از دهان‌شویه‌های ضدباکتریایی می‌تواند به کاهش باکتری‌ها و پلاک‌های موجود در دهان کمک کند. البته، باید از دهان‌شویه‌های بدون الکل استفاده شود، زیرا الکل می‌تواند لثه‌ها را خشک کرده و باعث تحریک بیشتر آنها شود.
- رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C، کلسیم، و فسفر می‌تواند به سلامت لثه‌ها کمک کند. این مواد مغذی به تقویت لثه‌ها و جلوگیری از التهاب کمک می‌کنند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، لبنیات و منابع پروتئینی سالم توصیه می‌شود. همچنین، زنان باردار باید از مصرف زیاد شکر و مواد غذایی اسیدی که به دندان‌ها آسیب می‌زنند، پرهیز کنند.
سخن پایانی
التهاب لثه در بارداری یک مشکل شایع است که به دلیل تغییرات هورمونی، تجمع پلاک‌ها و تغییرات در عادات بهداشتی دهان بروز می‌کند. این وضعیت می‌تواند باعث خونریزی، تورم، درد و بوی بد دهان شود. با مراقبت‌های مناسب از دندان‌ها، مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان، مصرف رژیم غذایی سالم و مراجعه به دندانپزشک می‌توان از بروز التهاب لثه پیشگیری کرده و آن را درمان کرد. اگر التهاب لثه درمان نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تر دندانی شود. بنابراین، مراقبت از دهان و دندان در دوران بارداری بسیار حائز اهمیت است.